Altınözü Zeytin ve Zeytinyağı
Zeytin, dünyada en eski tarihlere dayanan, bir kültür bitkisidir. Ölümsüz olarak nitelendirilebilen zeytin, tüm semavi dinlerde saygın ve kutsal olan yerini almıştır. Kur’an’ın birçok ayetinde zeytinden bahsedilir. Barışın bile simgesi haline gelmiş olan zeytinden Nuh tufanında da bahsedilmekte olup, beyaz bir güvercinin ağzında taşıdığı zeytin dalı canlılığı da temsil eder. Tarih boyunca birçok medeniyetlerin hem görsel hem de yazılı eserlerinde bahsedilmiş olan zeytin, insanlık tarihi kadar eskidir.Zeytin tarih boyunca Akdeniz çevresindeki Ülkelerde insanlık için dostluk ve barışın simgesi, refahın kaynağı olmuştur.
Akdeniz Bölgesindeki zeytin üretiminin %30’unu gerçekleştiren Hatay İli, bu payla Akdeniz Bölgesinde ilk sırada yer almaktadır. Tarım arazileri arasında %18’ lik paya sahip olan zeytin yoğun olarak Altınözü ilçesinde yetiştirilmektedir. Ülkemiz zeytin üretiminin %8’i Hatay ilinden karşılanmaktadır. 15 milyon civarında zeytin ağacının bulunduğu kent 135.900 tonluk zeytin üretimi ile Türkiye Sıralamasında 7. Sırada yer almaktadır. (TUİK 2016)İklim ve toprak koşullarının uygun olması ve anavatanı olması nedeniyle zeytin yetiştiriciliği için oldukça yüksek potansiyele sahip olan Hatay ilinde yetiştiriciliği yapılan çeşitlerin büyük çoğunluğu yöresel çeşit ve tiplerdir. Yöreye has üç çeşit tescil edilmiş olup bunlar halhalı, Saurani ve Sarı Haşebidir. Hambelescik, Karamani, Dikenli Zeytin, Arravi, Elmacık , Tuffaf, Eri, Balluti, allene, celep , Pisecik ve Har zeytini yörede yetiştirilen tiplerden sadece birkaçıdır. Zeytin ekim alanlarının her geçen gün arttığı Hatay’da Halhalı, Savrani, Sarı Haşabi, Sarı Ulak, Karamani, Gemlik gibi çeşitler ağırlıktadır.
|
İller Bazında 2016 yılı Dane Zeytin Üretim ve alan tablosu
|
|||
|
Sıra No
|
İl
|
Üretim (ton)
|
Ttoplam Alan (da)
|
|
1
|
Aydın
|
259.237
|
1.552.722
|
|
2
|
İzmir
|
229.510
|
977.189
|
|
3
|
Muğla
|
190.641
|
985.223
|
|
4
|
Manisa
|
183.610
|
991.814
|
|
5
|
Balıkesir
|
181.022
|
818.681
|
|
6
|
Mersin
|
143.275
|
380.753
|
|
7
|
Hatay
|
135.900
|
518.409
|
|
8
|
Çanakkale
|
112.193
|
322.135
|
|
9
|
Antalya
|
64.454
|
166.251
|
|
10
|
Bursa
|
56.325
|
412.562
|
|
TÜRKİYE
|
1.730.000
|
8.455.420
|
|
2016 yılı verilerine göre Hatay ili 518.409 da Zeytinlik alanı varlığıyla Türkiye zeytinlik alanlarının % 6,1’ ine sahiptir. Ayrıca 14.994.964adet zeytin ağacı varlığı ile Türkiye’nin toplam zeytin ağacı varlığının % 8,6’ sına sahiptir. Zeytin üretimi bakımından 135.900 ton üretim gerçekleştirerek Türkiye üretiminin % 7,9’unu karşılamaktadır
|
İller Bazında 2016 Yılı Zeytin Ağacı Varlığı
|
||||
|
Sıra No
|
İl
|
Meyve Veren Ağaç Sayısı
|
Meyve Vermeyen Ağaç Sayısı
|
Toplam Ağaç Sayısı
|
|
1
|
Aydın
|
22.628.918
|
2.349.938
|
24.978.856
|
|
2
|
Manisa
|
19.292.968
|
3.169.872
|
22.462.840
|
|
3
|
İzmir
|
16.375.788
|
3.110.122
|
19.485.910
|
|
4
|
Muğla
|
16.274.100
|
1.285.892
|
17.559.992
|
|
5
|
Hatay
|
11.415.802
|
3.579.162
|
14.994.964
|
|
6
|
Mersin
|
7.342.383
|
5.114.581
|
12.456.964
|
|
7
|
Balıkesir
|
10.900.581
|
501.403
|
11.401.984
|
|
8
|
Bursa
|
9.387.021
|
727.085
|
10.114.106
|
|
9
|
Çanakkale
|
4.934.286
|
496.410
|
5.430.696
|
|
10
|
Antalya
|
3.473.687
|
958.077
|
4.431.764
|
|
|
TÜRKİYE
|
147.403.130
|
26.354.958
|
173.758.088
|
2016 yılı itibari ile Hatay’da 146 üreticimiz toplam 10.091 dekar alanda organik zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Hatay ilinde faaliyet gösteren toplam 90 adet zeytinyağı preshanesi bulunmakta olup yıllık 105.310 ton zeytinyağı üretim kapasiteleri mevcuttur. Türkiye İhracatçılar Meclisinin 2016 yılı verilerine göre İlimizin zeytin ve zeytinyağı ihracatı 8.831.620,69 ABD dolarıdır.
Hatay’ın İlçeleri arasında ise Altınözü İlçesinin en fazla dane zeytin üretimine ve dikim alanına sahip olduğu görülmektedir.
|
2016 Yılı İtibariyle Hatay'da Zeytin Yetiştiriciliği
|
||||
|
Sıra No
|
İlçe Adı
|
Alan (da)
|
Üretim(ton)
|
Toplam Ağaç Sayısı
|
|
1
|
Altınözü
|
168.474
|
36.851
|
4.705.030
|
|
2
|
Belen
|
14.650
|
629
|
76.660
|
|
3
|
Dörtyol
|
16.350
|
3.037
|
459.000
|
|
4
|
Erzin
|
19.150
|
10.133
|
643.778
|
|
5
|
Hassa
|
36.409
|
9.486
|
1.354.585
|
|
6
|
İskenderun
|
6.720
|
2.452
|
219.190
|
|
7
|
Kırıkhan
|
34.974
|
13.446
|
1.413.940
|
|
8
|
Kumlu
|
4.536
|
433
|
38.500
|
|
9
|
Reyhanlı
|
16.244
|
9.027
|
615.082
|
|
10
|
Samandağ
|
22.610
|
10.273
|
1.034.000
|
|
11
|
Yayladağı
|
60.429
|
3.476
|
712.199
|
|
12
|
Antakya
|
63.177
|
22.831
|
2.132.900
|
|
13
|
Arsuz
|
29.455
|
9.291
|
980.600
|
|
14
|
Defne
|
24.981
|
3.965
|
499.500
|
|
15
|
Payas
|
1.250
|
570
|
50.000
|
Toplam Tarım Arazisinin % 52’sini zeytinliklerin oluşturduğu Altınözü ilçesinin Zeytin varlığı bakımında Hatay içerisindeki durumuna bakacak olursak Altınözü ilçesi 168.474 da Zeytinlik alanı varlığıyla Hatay Zeytinlik alanlarının % 32,5 ’una sahiptir. Ayrıca 4,705,030 adet zeytin ağacı varlığı ile Hatay’ın toplam zeytin ağacı varlığının % 31.4’üne sahiptir. Zeytin Üretim miktarı bakımından 36.851 ton üretim gerçekleştirerek Hatay üretiminin % 27,1’ini karşılamaktadır. (2016 Tuik verilerine göre)
